Wiek naszych dzieci jest niezmiernie
ważnym okresem w rozwoju dziecka. Cechuje się intensywnym rozwojem sprawności
ruchowej, w tym manualnej. Sprawność manualna jest istotna w życiu codziennym
dziecka, wiąże się z wykonywaniem czynności samoobsługowych, manipulacyjnych.
Osiągnięty stopień sprawności
manualnej decyduje w dużej mierze o powodzeniu dziecka w szkole. Od tego
zależy, jak opanuje ono zdolność pisania.
Głównym celem ćwiczeń doskonalących sprawność manualną jest usprawnianie
motoryki małej dziecka tj. płynności i precyzji ruchów mięśni dłoni, palców i
nadgarstka, rozwijanie koordynacji wzrokowo – ruchowej, kształcenie
systematyczności i wytrwałości w pracy. Dobór tych ćwiczeń uzależniony jest od
poziomu sprawności manualnej konkretnego dziecka. Można stosować je kolejno,
bądź pominąć któreś z nich. Są to:
Ø Ćwiczenia rozmachowe, które mają na celu rozluźnianie
napięcia mięśni ramienia i przedramienia, wyzwalanie ruchów płynnych i powolnych np.:
- zamalowywanie farbami dużych
płaszczyzn ruchami poziomymi lub pionowymi z zachowanie kierunku od strony
lewej do prawej, z góry na dół
- zamalowywanie dużych konturów rysunków
- pogrubianie konturów dużych rysunków i
form geometrycznych
- rysowanie dużych form kolistych z
zachowaniem kierunku pisania płynnym, ciągłym ruchem
- malowanie dużych form kolistych.
Ø Ćwiczenia manualne, których celem jest usprawnianie małych
ruchów ręki tj. dłoni, nadgarstka i palców, rozwijanie koordynacji ruchów rąk
ze wzrokiem, wyrabianie elastyczności działania rąk, ramion i barków np.:
- nawlekanie koralików
- przewlekanie sznurków przez otwory
- zwijanie sznureczka według wzoru
- układanie obrazków, klocków, figur
geometrycznych według wzoru i bez wzoru
- montowanie konstrukcji z gotowych
elementów
- lepienie w plastelinie, glinie, masie
solnej lub papierowej zaczynając od form prostych (wałeczki, kuleczki) do form
bardziej złożonych (przedmioty, rośliny, zwierzątka)
- wycinanie z papieru z uwzględnieniem
stopnia trudności ( cięcie po linii prostej, łamanej i falistej, wycinanie form
geometrycznych i konturów rysunków)
- wydzieranki
- naklejanki
- składanki papierowe (orgiami)
- stemplowanie
- kalkowanie
- rysowanie
- malowanie
Ø Ćwiczenia graficzne, których celem jest
usprawnianie drobnych ruchów ręki ułożonej w pozycji pisani, wrabianie nawyku prawidłowego posługiwania się przyborami do
rysowania i pisania, wyrabianie umiejętności stopniowego przesuwania ręki zg. z
kierunkiem pisania, doskonalenie koncentracji uwagi, usprawnianie koordynacji
wzrokowo-ruchowej np.:
- rysowanie wzorów po śladzie
- pogrubianie konturów
- kopiowanie rysunków przez kalkę
techniczną
- rysowanie za pomocą szablonów figur
geometrycznych i nieskomplikowanych przedmiotów
- zamalowywanie kredkami, farbami małych
przestrzeni
- wypełnianie konturów za pomocą
równoległych kresek poziomych lub pionowych z zachowaniem kierunków od lewej do
prawej i od góry do dołu
- rysowanie szlaczków literopodobnych w
liniaturze (wodzenie po wzorze, kończenie rozpoczętego wzoru, odwzorowywanie)
- rysowanie szlaczków obrazkowych
- odtwarzanie układów linearnych z
elementów powtarzających się cyklicznie, różniących się kolorem lub kształtem
- dowolne rysunki kredkami świecowymi
lub ołówkowymi
- łączenie linią ciągłą punktów
W ćwiczeniach tych
obowiązuje zasada stopniowania trudności tzn. przechodzenie od wzorów łatwych
do coraz trudniejszych. Pamiętać należy przy tym, aby podać dziecku instrukcję
kreślenia wzoru bądź litery zgodnie z kierunkiem pisania. A jeśli to nie
wystarcza dziecku, wówczas kilkakrotnie wodzimy jego ręką dany wzór, literę.
Mówiąc o sprawności manualnej należy zwrócić uwagę na ćwiczenia usprawniające nieprawidłowo
napięty tonus mięśniowy ręki:
§
Podwyższony (napięty) tonus mięśniowy,
występuje wówczas gdy dziecko kładzie zbyt duży nacisk na narzędzie do pisania.
Ćwiczenia zmniejszające napięcie mięśni ręki powinny być oparte na materiale
miękkim tj. wata, sypkie produkty np.
- ugniatanie waty,
bibuły
- rysowanie na materiałach sypkich
tj. piasek, mąka, kasza
- malowanie akwarelą.
§
Z obniżonym tonusem mięśniowym mamy do
czynienia wówczas, gdy nacisk narzędzia jest za słaby. Ćwiczenia tutaj powinny
zwiększyć napięcie mięśni ręki u dziecka np.
- uderzanie o twarde podłoże
- kalkowanie
- modelowanie w mydle, modelinie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz